105 yılı aşkın tarihi geçmişi olan ve özelikle 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile sorumlulukları ve nitelikleri artırılmış kariyer mesleği mensubu Gümrük Müşavirleri olarak;
- Mesleğimizin görev yetki ve sorumluluklarının somut tanımlanması,
- Mesleki tarafsızlığımızın ve bağımsızlığımızın korunması,
- Mesleğini icra ederken ekonomik baskılardan korunması suretiyle kamu güvenliğinin sağlanması,
- Meslek mensupları arasındaki ilişkilerin düzenlenmesi ve haksız rekabetin önlenmesi,
- Mesleki disiplin ve etiğe uymayanlarla meslek örgütü olarak etkin mücadele edilmesi,
- İş sahipleri ile ilişkilerin ve sorumlulukların tayin edilmesi, yasal haklarını korumada duydukları kaygıların giderilmesi için;
Her ne kadar bu konu siyasi iradenin yetki alanında da olsa Bakanlığımızın daha aktif rol almasını Gümrük Müşavirleri Odaları ve Odaları Birliği taslağı halinde Bakanlığımızda bekleyen tasarının hayata geçirilmesi konusunda katkılarınızı bekliyoruz.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sisteminde özelikle ithalat işlemlerinde;
- Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmelik taslağının 6. Maddesinin (f ) fıkrasında;
“Gümrük işlemlerinin mevzuata uygunluğu ile eşyanın gümrük idaresine doğru beyan edilmesini teyit ve tevsik edecek kurum içi bir sistematiğe sahip olmak ve
- Gümrük konularıyla ilgili birimlerinde ve buna ilişkin iç kontrol süreçlerinde gümrük konularında yetkinliği bakanlıkça belirlenecek personel istihdam etmek veya;
- Gümrük konularında yetkinliği Bakanlıkça belirlenecek personel istihdam eden tüzel kişilerden gümrük konuları ve buna ilişkin iç kontrol süreçlerine yönelik danışmanlık hizmet almak” şeklinde;
Taslakta tanımlanan kişilerin, anılan şirketlerin bünyesinde personel, danışman hatta doğrudan temsil yoluyla beyan sahibi olabileceklerini düşünsek dahi bu durumda GK’nun 5. Maddesinde tanımlandığı şekilde “Doğrudan temsil durumunda başkasının adına ve hesabına hareket eder. “ tanımı dikkate alındığında sadece ceza yasasındaki cezaların şahsiliği prensibi gereği ancak kişisel fiil ve hareketlerinden sorumlu olabileceği bunun dışında başta mali yönden olmak üzere sorumlu tutulamayacağı dikkate alındığında gümrük idaresi olarak amaçlanan kamu güvenliği kaygısının hiçbir şekilde giderilemeyeceği,
Çünkü taslakta belirtilen bu kişilerin şirket bünyesinde çalışan olmaları nedeniyle mesleki sorumluluklarının oluşmayacağı, her hangi bir mali risk taşımamaları dolayısıyla bu kişilerin işin gerektirdiği dikkat ve özeni göstermelerini zorunlu kılmadığı gibi tam bir tarafsızlık ve bağımsızlık anlayışı ile görev yapmalarının beklenemeyeceği,
GK’nunda hiçbir yasal zorunluluk olmadığı halde ithalat gümrük işlemlerinin son üç yılın ortalaması dikkate alındığında ülkemiz genelinde %90 nispetinde Gümrük Müşavirleri tarafından dolaylı temsil yoluyla beyan ve takip edilmektedir. GK’nun 5. Maddesinde belirtildiği gibi “ Dolaylı temsil durumunda temsilci kendi adına ancak başkasının hesabına hareket eder. “ hükmü gereği beyan sahibinin kişisel mali ve cezai sorumluluk yanında idari yönden denetime tabi olduğu için gerekli özen ve dikkati göstereceği, mesleğini bağımsızlık , tarafsızlık içerisinde yapmak zorunda olacağı,
İş akışını hızlandıracağı , idarelerin iş yükünü hafifleteceği, iş sahiplerinin bilgisizlikten kaynaklanan nedenlerle hatalı işlem yapmalarının ve ileride mağdur olmalarının önleneceği,
Ülkemizin jeopolitik konumu, Bölge ülkelerinde yaşanan gelişmeler, terör sorunu, ülke güvenliği, ürün güvenliği, çevre, bitki güvenliği, tüketicinin korunması, haksız rekabetin önlenmesi, sınai ve mülkiyet haklarının korunması, kaçakçılık risklerine karşı ön tedbir alınması dikkate alınarak bu alanın denetimsiz bir alan olmayacağının yapılacak düzenleme ile yararlanacak firmalarca açıkça bilinmesini sağlayacağı için,
Aranacak şartlar içerisinde İNSAN UNSURU mutlaka dikkate alınmalıdır. Bu nedenle özelikle ithalat işlemleri için mutlaka gümrük beyanı ve takibinin dolaylı temsil yoluyla yapılması şartının ilave edilmesi kamu güvenliğine çok önemli katkılar sağlayacaktır.
/ Gümrük Müşaviri Dergisi 44. Sayısından (Ocak 2014) Alınmıştır.
