ÖZET
Varış Öncesi Gümrük İşlemleri; Serbest dolaşıma giriş ve dahilde işleme rejimi kapsamında denizyolu konteyner taşımacılığı ile Türkiye Gümrük Bölgesine gelen, yerli üretimde girdi olarak kullanılabilecek eşyanın ilgili rejime (Serbest dolaşım ve Dahilde işleme rejimine) giriş işlemlerinin Türkiye Gümrük Bölgesine gelişinden önce başlanabilmesine ilişkin usul ve esasları içermekte olup, sistemin işleyişi ile ilgili ayrıntılı usul ve esaslar 1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinde belirlenmiştir.
Başvuru Sahibine (Firmaya) İlişkin Koşullar: 1) Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine gelişinden önce
ilgili rejime giriş işlemlerine başlanabilmesine izin verilebilmesi için
başvuru sahibinin aşağıdaki koşulları sağlaması gereklidir. Bu koşullardan
bazıları: a) Türkiye Gümrük
Bölgesinde yerleşik olması.
b) Usulsüzlük ve vergi cezaları ile
ilgili olarak; 1) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük son
üç yıl içerisinde, on ikişer aylık üç
dönem ayrı ayrı olmak üzere, işlem gören beyanname sayısının yüzde
ikisini aşan sayıda vergi kaybına neden olan gümrük mevzuatı ihlali
nedeniyle ceza
uygulanmamış olması,
2) Başvurunun kayda
alındığı ayın ilk gününden geriye dönük son
üç yıl içerisinde, on ikişer aylık üç dönem ayrı ayrı olmak üzere, işlem
gören beyanname sayısının yüzde beşini aşan sayıda gümrük mevzuatı ihlali
nedeniyle usulsüzlük cezası
uygulanmamış olması,
3) Gümrük ve vergi
mevzuatları uyarınca ödenmemiş
herhangi bir vergi, ceza ve fer’i amme borcu bulunmaması.
c) Başvuru yılından önceki son üç takvim yılı veya başvurunun kayda
alındığı ayın ilk gününden geriye dönük üç yıl içerisinde, yılda asgari beş
milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat gerçekleştirmiş olması,
ç) 6948 sayılı
Sanayi Sicil Kanunu hükümleri kapsamında sanayi sicil belgesini haiz olması
ve/veya 5174 sayılı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununa göre
sanayici sayılması,
d) İzin kapsamında ithal edilen
eşyanın üretim ve/veya imalatta kullanılacağına dair taahhüt verilmesi., …
Anahtar
kelimeler: Varış öncesi gümrük işlemleri, Serbest
dolaşıma giriş rejimi, Dahilde işleme rejimi. …
GİRİŞ
1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine
İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 4.maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (d)
bentleri çerçevesinde Varış Öncesi Gümrükleme İzni başvurularının
değerlendirmesi aşamasında;
- Kesinleşmemiş vergi ve cezaların
dikkate alınmaması,
- Aynı beyannameye kesilen birden fazla
ceza kararı veya aynı gümrük idaresinde aynı tespite istinaden geriye dönük
olarak yapılan tarama sonucunda aynı ihlale ilişkin olarak düzenlenen birden
fazla ceza kararının bir ceza kararı olarak dikkate alınması,
- Başvurunun yapıldığı ayın ilk gününden
geriye dönük üç yıldan daha önce işlenen fiiller nedeniyle düzenlenen ceza
kararlarının dikkate alınmaması,
- Yalnızca ithalat ve ihracat
beyannamelerine uygulanan ceza kararlarının dikkate alınması,
- Geriye dönük son üç yılda düzenlenen
Yeminli Mali Müşavir Belgesinin/Raporunun kabul edilmesi,
- Varış Öncesi Gümrük İşlemleri İzin Süresi; Üç yılı
aşkın bir süre olup, iznin verildiği yılı izleyen takvim
yılını takip eden üçüncü yılın son günüdür.
- Yetkilendirilmiş Yükümlü
Sertifikasının askıya alınması, geri alınması ve iptal edilmesi hallerinde,
belgenin askıya alındığı, geri alındığı veya iptal edildiği tarih itibarıyla
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahipleri bu Tebliğ hükümlerinden faydalanamaz.
- Bu Tebliğ kapsamı
eşyanın gümrük beyannamesine konu edilebilmesi için tescil edilmiş statüde bir
özet beyanın bulunması gereklidir.
İzin kapsamında işlem
görecek gümrük beyannamesinin "BS" kutusuna "BS-18"
yazılır.
İzin kapsamında
tescil edilecek gümrük beyannamesinin, özet beyanın ilgili satırında yer alan
eşyanın, taşıma senedinin tamamını kapsaması gerekir.
- İzin kapsamında
tescil edilecek gümrük beyannamesine konu eşyanın bulunduğu konteyner içerisinde sadece aynı alıcıya ait
Tebliğ kapsamındaki eşya olmalı ve başka alıcılara ait eşya olmamalıdır.
I- VARIŞ ÖNCESİ GÜMRÜK İŞLEMLERİ İLİŞKİN
MEVZUAT HÜKÜMLERİ
1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin
Gümrükler Genel Tebliği’nin Amacı: Serbest
dolaşıma giriş ve dahilde işleme rejimi kapsamında denizyolu konteyner
taşımacılığı ile Türkiye Gümrük Bölgesine gelen, yerli üretimde girdi olarak
kullanılabilecek eşyanın ilgili rejime giriş işlemlerinin Türkiye Gümrük
Bölgesine gelişinden önce başlanabilmesine ilişkin usul ve esasları
belirlemektir (1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin
Gümrükler Genel Tebliğinin 1.maddesi).
1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin
Gümrükler Genel Tebliği’nin Dayanağı: Söz
konusu Tebliğ, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 10’uncu, 40’ıncı, 74 ila 78.maddeleri
ile Gümrük Yönetmeliğinin
74’üncü ve
75.maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır (1
Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin
2.maddesi).
İzin: 1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük
İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliği kapsamında verilen varış öncesi
gümrükleme iznini,
İzin Başvurusu: 1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin
Gümrükler Genel Tebliği kapsamında yapılan başvuruyu,
Genel Müdürlük: Gümrükler Genel Müdürlüğünü,
İfade eder.
Başvuru Sahibine
(Firmaya) İlişkin Koşullar: 1) Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine gelişinden önce
ilgili rejime giriş işlemlerine başlanabilmesine izin verilebilmesi için
başvuru sahibinin aşağıdaki koşulları sağlaması gereklidir: a) Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik
olması.
b) Yönetim Kurulu üyeleri,
sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış
ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının; Devletin güvenliğine
karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, devlet
sırlarına karşı suçlar ve casusluk, uluslararası suçlar, zimmet, irtikap,
rüşvet, güveni kötüye kullanma, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı
kötüye kullanma, hileli iflas, yalan tanıklık, suç uydurma ve iftira suçları
ile ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan
kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçlarından, mülga 765 sayılı
Türk Ceza Kanunu ile mer-i 5237 sayılı
Türk Ceza Kanununa, Vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs
suçlarından, 213 sayılı
Vergi Usul Kanununa, mülga 1918 sayılı
Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanuna, mülga 4926 sayılı
Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa, mer-i 5607 sayılı
Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa, 3628 sayılı
Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununa, 1567 sayılı
Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanuna, 5015 sayılı
Petrol Piyasası Kanununa, 5549 sayılı
Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanuna, 2313 sayılı
Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanuna, 3298 sayılı
Uyuşturucu Maddelerle ilgili Kanuna muhalefetten ceza veya mahkumiyet kararı
bulunmaması.
c) Varsa sürekli olarak yurt
dışında ikamet eden yabancı uyruklu; Yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde
onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde
temsil yetkisini haiz çalışanlarının, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda sayılan
uluslararası suçlar, devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu
düzenin işleyişine karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk,
zimmet, irtikâp, rüşvet, güveni kötüye kullanma, hırsızlık, dolandırıcılık,
sahtecilik, inancı kötüye kullanma, hileli iflas, yalan tanıklık, suç uydurma
ve iftira suçları ile ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat
karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçlarından,
vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından, gümrük
kaçakçılığı veya gümrük kaçakçılığına teşebbüs suçlarından, petrol kaçakçılığı
suçlarından, uyuşturucu kaçakçılığı suçlarından, haksız mal edinme suçlarından,
Türkiye’nin veya diğer ülkelerin mevzuat hükümlerine muhalefetten ceza veya
mahkûmiyet kararı bulunmaması.
ç) Usulsüzlük ve vergi cezaları ile
ilgili olarak; 1) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük son
üç yıl içerisinde, on ikişer aylık üç
dönem ayrı ayrı olmak üzere, işlem gören beyanname sayısının yüzde
ikisini aşan sayıda vergi kaybına neden olan gümrük mevzuatı ihlali
nedeniyle ceza
uygulanmamış olması,
2) Başvurunun kayda
alındığı ayın ilk gününden geriye dönük son
üç yıl içerisinde, on ikişer aylık üç dönem ayrı ayrı olmak üzere, işlem
gören beyanname sayısının yüzde beşini aşan sayıda gümrük mevzuatı ihlali
nedeniyle usulsüzlük cezası
uygulanmamış olması,
3) Gümrük ve vergi
mevzuatları uyarınca ödenmemiş
herhangi bir vergi, ceza ve fer’i amme borcu bulunmaması.
d) Yeminli mali müşavir tarafından
aşağıdaki koşulların incelenerek, olumlu görüşle rapora bağlanmış olması; 1)
Başvuru sahibinin ticari ve varsa taşımaya ilişkin kayıtlarını, gümrük
idarelerince yapılan ve özellikle sonradan kontrol kapsamında yapılacak denetimlerin
sağlıklı ve etkin bir şekilde yapılmasına olanak verecek, bilgi ve kayıtların
gerçekliğini koruyan şekilde ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun
olarak tutması,
2) Başvuru sahibinin
iştigal ettiği iş alanının özellikleri, kapasite raporu ve mali bilançosu göz
önüne alındığında, yeterli bir mali durumda bulunması ve hakkında iflas
işlemleri başlatılmamış olması.
e) Başvuru yılından önceki son üç takvim yılı veya başvurunun kayda
alındığı ayın ilk gününden geriye dönük üç yıl içerisinde, yılda (her yılda)
asgari beş milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat gerçekleştirmiş
olması,
f) 6948 sayılı
Sanayi Sicil Kanunu hükümleri kapsamında sanayi sicil belgesini haiz olması
ve/veya 5174 sayılı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununa göre
sanayici sayılması,
g) İzin kapsamında ithal edilen
eşyanın üretim ve/veya imalatta kullanılacağına dair taahhüt verilmesi.
2) Firmanın Yetkilendirilmiş
Yükümlü Sertifikası sahibi olması halinde birinci fıkrada yer alan şartlar
aranmaz.
3) Resmî daireler, sermayesinin
tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi
kuruluşları ile sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu
iktisadi kuruluşuna ait bağlı müesseselerin yapacakları izin başvurularında birinci
fıkrada sayılan koşullar aranmaz (1
Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin
4.maddesi).
- Gümrük
Genel Tebliğin “Varış Öncesi Gümrük İşlemleri” (Seri No: 1)’in 4.maddesinin
1/e bendinde: "Başvuru yılından
önceki son üç takvim yılı veya başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden
geriye dönük üç yıl içerisinde, yılda asgari beş milyon FOB/ABD doları
tutarında fiili ihracat gerçekleştirmiş olması" olarak ifade
edilmekte olup, mezkur hüküm her yıl ayrı ayrı olmak üzere beş milyon ABD
doları ihracat şartını kapsamaktadır.
Bununla birlikte, mezkur Tebliğde grup ihracatçılarına/firmalarına
ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır (Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 21.05.2019 Tarih ve 44545050 Sayılı
Tasarruflu Yazısı).
Eşyaya ve Rejime İlişkin Koşullar: 1) Bu
Tebliğ hükümlerinden yararlanacak eşya Genel Müdürlükçe belirlenir ve Bakanlık
internet sitesinde duyurulur ( Ek: 2 ).
2) Serbest dolaşıma
giriş ve dahilde işleme rejimi kapsamında denizyolu konteyner taşımacılığı ile
Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın bu Tebliğ hükümlerinden faydalanmasına
izin verilir (1 Sayılı Varış
Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 5.maddesi).
Eşyaya İlişkin Hususlar: Söz
konusu Tebliğ hükümlerinden yararlanacak hammadde ve ara mamul niteliğindeki
eşyaya ilişkin Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) listesi Bakanlık
internet sitesinde duyurulur ( Ek: 2 ).
Söz konusu listedeki
değişiklik veya güncellemeler Gümrükler Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilir
(Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2019/12 Sayılı Genelgesi).
Başvuruya
İlişkin Hususlar: Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü
(YYS) sahipleri Tebliğ hükümlerinden doğrudan yararlanır. Varış Öncesi Gümrük
İşlemlerinden faydalanmak isteyen YYS harici yükümlüler ise ekte yer alan
başvuru formu ve diğer belgelerle birlikte Gümrük ve Dış Ticaret Bölge
Müdürlüğüne başvuracaktır ( Ek: 1 ).
Gümrük ve Dış Ticaret
Bölge Müdürlüklerince, başvuru formu ve eki ibraz edilen belgeler incelenerek
söz konusu Tebliğin 4.maddesi çerçevesinde gerekli şartların sağlanıp
sağlanmadığı kontrol edilir. Yapılan değerlendirme sonucu eksik bilgi ve belge bulunduğu
tespit edilmesi halinde eksikliklerin tamamlanması için başvuru sahibine 30
günlük süre verilir. Söz konusu ek sürede de istenilen bilgi ve belgelerin
tamamlanmaması halinde, başvuru yapılmamış sayılır ve başvurunun yeniden
yapılması gerekir.
Bölge Müdürlüklerince
başvuruları uygun görülen yükümlülere ait bilgiler (unvan, vergi kimlik
numarası, adres, e-posta adresi) Gümrükler Genel Müdürlüğüne iletilir. Söz
konusu yükümlülerin varış öncesi gümrük işlemlerinden faydalanmasına ilişkin
BİLGE Sisteminde gerekli yetkilendirmeler Gümrükler Genel Müdürlüğünce yapılır.
BİLGE Sisteminde
yetkilendirmenin yapılmasının akabinde Gümrükler Genel Müdürlüğünce İzin sahibi
yükümlü ve ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne bilgi verilir (Gümrükler
Genel Müdürlüğü’nün 2019/12 Sayılı Genelgesi).
Başvuru: 1) Başvurular, başvuru sahibinin
ticaret sicili kaydı, ekte yer alan başvuru formu ve diğer belgelerle birlikte bağlı
bulunduğu ile en yakın Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne yapılır ( Ek: 1 ).
2) Başvuru formu ile başvuruda yer
alması gereken bilgi ve belgeler Bakanlık internet sitesinde duyurulur.
3) Yetkilendirilmiş yükümlü
statüsü sahiplerinden ayrıca başvuru alınmaz. Bu kişiler bu Tebliğ
hükümlerinden doğrudan faydalandırılır (1
Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin
6.maddesi).
Başvurunun Değerlendirilmesi: 1) Tebliğin
4.maddesinde yer alan şartları taşıyan başvuru sahibinin yetkilendirmesi
yapılarak başvuru sahibine bildirilir.
2) Başvuruda eksik bilgi ve belge
bulunması halinde eksikliklerin
tamamlanması için başvuru sahibine 30 günlük süre verilir.
3) Başvurunun 4.maddede belirtilen
sebeplerle uygun görülmemesi veya 30 günlük süre içerisinde eksik bilgi ve
belgelerin tamamlanmaması halinde başvuru reddedilir ve red kararı gerekçesi
ile birlikte başvuru sahibine bildirilir (1
Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin
7.maddesi).
- Varış Öncesi Gümrükleme İznine
İlişkin Başvuru Dosyalarının İncelenmesi: Gümrük Genel Tebliğinin (Varış
Öncesi Gümrük İşlemleri) 4.maddesinin
birinci fıkrasının (ç) ve (d) bentleri çerçevesinde Varış Öncesi Gümrükleme
İzni başvurularının değerlendirmesi aşamasında;
- Kesinleşmemiş vergi ve cezaların
dikkate alınmaması,
- Aynı beyannameye kesilen birden fazla
ceza kararı veya aynı gümrük idaresinde aynı tespite istinaden geriye dönük
olarak yapılan tarama sonucunda aynı ihlale ilişkin olarak düzenlenen birden
fazla ceza kararının bir ceza kararı olarak dikkate alınması,
- Başvurunun yapıldığı ayın ilk gününden
geriye dönük üç yıldan daha önce işlenen fiiller nedeniyle düzenlenen ceza
kararlarının dikkate alınmaması,
- Yalnızca ithalat ve ihracat
beyannamelerine uygulanan ceza kararlarının dikkate alınması,
- Geriye dönük son üç yılda düzenlenen
Yeminli Mali Müşavir Belgesinin kabul edilmesi,
Bununla birlikte, izin başvurusuna
yönelik Bölge Müdürlüğünüzce tarafımıza iletilen belgeler içerisine; geriye
dönük son üç yıl içerisinde izin başvurusunda bulunan firmaya ait beyanname
sayısı ile ceza kararlarının, ayrıca başvuru yılından önceki son üç takvim yılı
veya başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük üç yıl içerisinde
tescil edilen ihracat beyannamelerine (yalnızca 1000, 3141 veya 3151 rejim
kodlu beyannameler) ilişkin listenin de eklenmesi,
Konteyner İç Boşaltma: Varış Öncesi
Gümrükleme kapsamında (BS-18) işlem gören gümrük beyannamesine bağlı
konteynerlerde yer alan eşyanın liman sahası içerisinde boşaltılmasına izin
verilmemesi,
Özet Beyan İle Gümrük Beyannamesi
Arasındaki Bağlantı: Söz
konusu uygulamada tescil edilmiş statüde olan özet beyanda bir değişiklik yapıldığında
BS-18 ile tescil edilen gümrük beyannamesi ile özet beyan arasındaki bağlantı
kurulamamaktadır. Bu durumda yükümlü tarafından beyannamede düzeltme talep
edilir ve Gümrük idaresince (Muayene memurunca) beyannamede düzeltme yapılarak
beyannamenin "Özet Beyan Açmalar" kısmında özet beyan numarasının
yazılıp bağlantının tekrar kurulması,
Ancak, yeşil hatta işlem gören
beyannamelerde düzeltme yapılmak istenmesi halinde idare tarafından muayene
memuru ataması yapıldığında beyanname kırmızı hatta sevk edilmektedir. Bu
durumda, ikinci bir talimata kadar beyannamede düzeltme yapıldığında
"Kırmızı Hat Muayene Değişikliği" seçilerek bir muayene memurunun
atanması ve düzeltme notu olarak "Varış Öncesi Gümrük İşlemleri
kapsamında özet beyan açmalarda ilgili özet beyan numarasının eklenmesi
amacıyla muayene memuru ataması yapılmıştır" İbaresinin girilmesi, başka bir gerekçe veya şüphe yoksa, fiziki
muayene gerçekleştirilmeksizin beyanname işlemlerinin sonlandırılması,
Gerekmektedir (Gümrükler
Genel Müdürlüğü’nün 05.08.2019 Tarih ve 46373109 Sayılı Tasarruflu Yazısı).
İzin Süre Sonu: 1) İzin süre sonu, iznin verildiği yılı izleyen takvim
yılını takip eden üçüncü yılın son günüdür.
2) Yetkilendirilmiş Yükümlü
Sertifikasının askıya alınması, geri alınması ve iptal edilmesi hallerinde,
belgenin askıya alındığı, geri alındığı veya iptal edildiği tarih itibarıyla
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahipleri bu Tebliğ hükümlerinden faydalanamaz (1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin
Gümrükler Genel Tebliğinin 8.maddesi).
Beyanname İşlemleri: 1) Bu Tebliğ kapsamı eşyanın gümrük
beyannamesine konu edilebilmesi için tescil edilmiş statüde bir özet beyanın
bulunması gereklidir.
2) İzin kapsamında işlem görecek
gümrük beyannamesinin "BS" kutusuna "BS-18" yazılır.
3) İzin kapsamında tescil edilecek
gümrük beyannamesinin, özet beyanın ilgili satırında yer alan eşyanın tamamını
kapsaması gerekir (1 Sayılı Varış
Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 9.maddesi).
Beyannameye İlişkin Hususlar: Varış
Öncesi Gümrükleme İzni kapsamında tescil edilecek gümrük beyannamesinin, özet
beyanın ilgili satırında yer alan taşıma senedinin tamamını kapsaması gerekir.
İzin kapsamında
tescil edilecek gümrük beyannamesine konu eşyanın bulunduğu konteyner içerisinde sadece aynı alıcıya ait
Tebliğ kapsamındaki eşya olmalı ve bir başka alıcılara ait eşya olmamalıdır.
Gümrük Yönetmeliğinin
181.maddesinin
dördüncü fıkrasına göre herhangi bir kontrole tabi olan eşyanın, kontrole
ilişkin izin/uygunluk yazısının beyannameye kaydedilmesi halinde eşyanın
Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce beyannamenin tescil edilmesine izin
verilir.
İzin kapsamındaki
eşyanın taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus geçici ithalat rejimine konu
eşya için de Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce beyannamenin tescil
edilmesine izin verilmekte olup bu
eşyanın sadece ayniyet tespiti gerekçesiyle kırmızı hatta yönlendirilmemesi
gerekmektedir (Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2019/12 Sayılı Genelgesi).
Risk Analizi ve Beyanın Kontrolü: 1) Bu
Tebliğ kapsamında işlem gören gümrük beyannamelerinin beyanın kontrolü türü
(hat bildirimi), varış bildirimi onayına kadar yükümlülere bildirilmez.
2) Bu Tebliğ kapsamında işlem gören
gümrük beyannamelerine ilişkin beyanın kontrolü, eşyaya ait beyanname ve
eklerinin doğruluğu ve birbiriyle uygunluğu itibarıyla veya belge kontrolüne
tabi tutulmaksızın gerçekleştirilir.
3) Eşyaya ait beyanname ve eklerinin
doğruluğu ve birbiriyle uygunluğu kontrol edilen veya belge kontrolüne tabi
tutulmayan bu Tebliğ kapsamındaki gümrük beyannamelerinin, herhangi bir nedenle
varış bildirimi onayına kadar fiziki muayeneye yönlendirilmesi mümkündür (1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin
Gümrükler Genel Tebliğinin 10.maddesi).
Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine Getirilmesi: 1)
Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın taşıttan boşaltılması gümrük
gözetimi altında gerçekleştirilir.
2) Özet beyan eksiklik/fazlalık
takibatı, Gümrük Yönetmeliğin 75.maddesi
çerçevesinde gerçekleştirilir.
3) Varış bildirimi onayı ile kapanmış/kapatılabilir
statüye gelen gümrük beyannamesinde belirtilen konteynerin boşaltma listesinde
bulunmaması halinde söz konusu beyanname iptal edilir.
4) Üçüncü fıkra kapsamı eşyaya
ilişkin ödenmiş bir vergi bulunması halinde Kanun ve Yönetmeliğin geri verme (4458
sayılı Gümrük Kanunu’nun 210, 211 ve 212.maddesi) hükümlerine göre işlem
yapılır.
5) Gümrük beyannamesinin iptal
edilmesi halinde iptale ilişkin bilgi yükümlüye; gümrük beyannamesinde
belirtilen konteyner numaraları ise liman işletmesine sistem üzerinden
bildirilir (1 Sayılı Varış
Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 11.maddesi).
Özet Beyan Verisinin Değişmesi: 1)
İzin kapsamında gümrük beyannamesine konu edilen özet beyanın ilgili satırında
varış bildirimi verilinceye kadar değişiklik yapılması veya özet beyanın iptali
halinde tescil edilmiş olan beyanname iptal edilir.
2) Birinci fıkra kapsamında yer
alan gümrük beyannamesine ilişkin ödenmiş bir vergi bulunması halinde Kanun ve
Yönetmeliğin geri verme (4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 212.maddesi) hükümlerine
göre işlem yapılır.
3) Gümrük beyannamesinin iptal
edildiği yükümlüye; iptal edilen beyannamede belirtilen konteyner numaraları
ise liman işletmesine sistem üzerinden bildirilir (1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin
Gümrükler Genel Tebliğinin 12.maddesi).
Geçici Depolama Giriş-Çıkış İşlemleri: 1)
Sarı ve yeşil hatta işlem gören gümrük beyannamesi kapsamı eşyanın geçici
depolama giriş-çıkış kaydı yapılmaz.
2) 10.maddenin üçüncü fıkrası
kapsamında kırmızı hatta sevki yapılan veya varış bildirimi onayı ile birlikte yükümlülerce
beyanın kontrol türünün kırmızı hat olduğunun öğrenildiği gümrük beyannamesi
kapsamı eşya izin kapsamında değerlendirilmez. Bu durumda, gümrük
beyannamesinde düzeltme yapılarak “BS-
Beyannamenin Statüsü: Beyanın
kontrolü tamamlanan ve ilgili rejim uyarınca vergileri ödenen veya teminata
bağlanan gümrük beyannamesi, varış bildirimi onayı ile birlikte serbest
dolaşıma giriş rejiminde kapanmış, dahilde işleme rejiminde kapatılabilir
statüye gelir (1 Sayılı Varış
Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 14.maddesi).
Saha Çıkış İşlemleri: 1) 1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük
İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 13.maddesinin birinci fıkrası
kapsamında işlem görerek serbest dolaşıma giriş rejiminde kapanmış, dahilde
işleme rejiminde kapatılabilir statüye gelen beyanname kapsamı eşyanın
bulunduğu konteynerlerin saha çıkışı yapılabilir.
2) Söz konusu konteynerler varış
bildirimi onayıyla beraber tahliye planının yapılmasını teminen liman
işletmesine bildirilir (1 Sayılı Varış
Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 15.maddesi).
Sonradan Kontrol İşlemleri: 1) Bu
Tebliğ kapsamında işlem gören eşyanın gümrük işlemlerine ve/veya sonraki ticari
işlemlere ilişkin ticari belge ve veriler, Sonradan Kontrol ve Riskli
İşlemlerin Kontrolü Yönetmeliği
uyarınca sonradan kontrol kapsamında denetlenir veya beyannamenin tescil
edildiği gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu Gümrük ve Ticaret Bölge
Müdürlüğünde yer alan Kontrol Şubelerince incelemeye tabi tutulur.
2) Yapılan kontrol işlemleri
sırasında izin sahibinin izne ilişkin koşulları taşımaya devam edip etmediği de
kontrol edilir (1 Sayılı Varış
Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 16.maddesi).
İznin Geri
Alınması: Tebliğ
hükümlerinden yararlanan yükümlü, Tebliğin 4.maddesinde belirtilen şartları
kaybetmesi halinde Varış Öncesi Gümrükleme İzni geri alınır.
İzni geri alınan yükümlünün Tebliğ hükümlerinden
tekrar faydalanabilmesi için şartların sağlanması ve ilgili Gümrük ve Dış
Ticaret Bölge Müdürlüğüne yeniden izin başvurusunda bulunması gerekmektedir (1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine
İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin 4.maddesi, Gümrükler
Genel Müdürlüğü’nün 2019/12 Sayılı Genelgesi).
Varış Öncesi
Gümrük İşlemleri İzninin Avantajları:
Varış Öncesi Gümrükleme İzni sahibi kişi ve firmalar
ile Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) sahibi firmalar; 1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin
Gümrükler Genel Tebliği ve ilgili mevzuat kapsamında, bahse konu Tebliğ eki (Ek- 2)’de “Varış Öncesi
Gümrük İşlemleri Tebliğinden Yararlanacak Eşya Listesinde” yer alan
eşyaların, Serbest Dolaşıma Giriş ve Dahilde İşleme
Rejimi kapsamında denizyolu ve konteyner taşımacılığı ile Türkiye Gümrük
Bölgesine getirilmesi, yerli üretimde girdi olarak kullanılabilecek söz konusu
eşyanın ilgili rejime (Serbest dolaşım ve Dahilde işleme rejimine) giriş
işlemlerinin Türkiye Gümrük Bölgesine gelişinden önce başlanabilmesine imkân
sağlamaktadır.
Bu
şekilde firmalar; Zaman tasarrufu sağlamakta (Söz konusu eşya ve ilgili
belgeleri ilgili Gümrük idaresine ibraz edildikten sonra fazla bekletilmemekte,
normalden çok daha kısa süre içinde eşyayı gümrükten çekerek üretim bandına
ve/veya deposuna, stok kayıtlarına sokabilmekte), Gümrükleme ve muayene
masrafları, boşaltma, tahmil, tahliye, ardiye, depolama, demoraj, tahlil vb.
giderlerini azaltmakta, ithal eşyasının Katma Değer Vergisini ve varsa ÖTV’yi
daha az ödemekte. Daha az teminat ve teminat mektubu maliyetine katlanmaktadırlar.
- İzin kapsamındaki eşya ve bu eşyanın taşınmasına veya ambalajlanmasına
mahsus geçici ithalat rejimine konu eşya için Türkiye Gümrük Bölgesine
varışından önce ilgili beyannamenin tescil edilmesine izin verilmekte, bu
eşya, sadece ayniyet tespiti gerekçesiyle kırmızı hatta yönlendirilmemektedir.
SONUÇ
Varış Öncesi
Gümrükleme İzni kapsamında tescil edilecek gümrük beyannamesinin, özet beyanın
ilgili satırında yer alan taşıma senedinin tamamını kapsaması gerekir. İzin
kapsamında tescil edilecek gümrük beyannamesine konu eşyanın bulunduğu konteyner içerisinde sadece aynı alıcıya ait
Tebliğ kapsamındaki eşya olmalı ve bir başka alıcılara ait eşya olmamalıdır.
Gümrük Yönetmeliğinin
181.maddesinin
dördüncü fıkrasına göre herhangi bir kontrole tabi olan eşyanın, kontrole
ilişkin izin/uygunluk yazısının beyannameye kaydedilmesi halinde eşyanın
Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce beyannamenin tescil edilmesine izin
verilir.
İzin kapsamındaki
eşyanın taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus geçici ithalat rejimine konu
eşya için de Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce beyannamenin tescil
edilmesine izin verilmekte olup bu eşyanın sadece ayniyet tespiti gerekçesiyle
kırmızı hatta yönlendirilmemesi gerekmektedir.
1) Türkiye Gümrük Bölgesine
getirilen eşyanın taşıttan boşaltılması gümrük gözetimi altında
gerçekleştirilir.
2) Özet beyan eksiklik/fazlalık
takibatı, Gümrük Yönetmeliğin 75.maddesi
çerçevesinde gerçekleştirilir.
3) Varış bildirimi onayı ile
kapanmış/kapatılabilir statüye gelen gümrük beyannamesinde belirtilen
konteynerin boşaltma listesinde bulunmaması halinde söz konusu beyanname iptal
edilir.
4) Üçüncü fıkra kapsamı eşyaya
ilişkin ödenmiş bir vergi bulunması halinde Kanun ve Yönetmeliğin geri verme
(4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 210, 211 ve 212.maddesi) hükümlerine göre işlem
yapılır.
5)
Gümrük beyannamesinin iptal edilmesi halinde iptale ilişkin bilgi yükümlüye;
gümrük beyannamesinde belirtilen konteyner numaraları ise liman işletmesine
sistem üzerinden bildirilir.
- Beyanın kontrolü tamamlanan ve
ilgili rejim uyarınca vergileri ödenen veya teminata bağlanan gümrük
beyannamesi, varış bildirimi onayı ile birlikte serbest dolaşıma giriş
rejiminde kapanmış, dahilde işleme rejiminde kapatılabilir statüye gelir.
- 1 Sayılı Varış
Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliğinin hükümlerinden yararlanan yükümlü,
Tebliğin 4.maddesinde belirtilen şartları kaybetmesi halinde Varış Öncesi
Gümrükleme İzni geri alınır.
KAYNAKÇA:
·
4458 sayılı Gümrük
Kanunu.
·
Gümrük
Yönetmeliği.
·
1 Sayılı Varış Öncesi Gümrük İşlemlerine İlişkin Gümrükler Genel Tebliği.
·
Gümrükler Genel
Müdürlüğü’nün 2019/12 Sayılı Genelgesi.
· Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün Çeşitli Tasarruflu Yazıları.
Kerim ÇOBAN
Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi